Όπως είπαμε και παραπάνω, υπάρχουν αρκετές υποθέσεις σχετικά με το τι ήταν το τρομερό εκείνο γεγονός. Στα άρθρα για τους Εκπεσόντες Αγγέλους, που έχουν άμεση σχέση με την Αγγελολογία, θα εξετάσουμε τα αίτια της Πτώσης τους και αυτά με τη σειρά τους θα μας οδηγήσουν σε μια σειρά νέων άρθρων σχετικά με τους Δαίμονες. Όπως επίσης θα διαπιστώσετε, οι Εκπεσόντες Άγγελοι συνδέονται επίσης και με τις λαογραφικές παραδόσεις για τα ξωτικά, τις νεράιδες, τις νύμφες και με πολλά άλλα θέματα. Ας περάσουμε όμως να δούμε τις απόψεις που σχετίζονται με την Πτώση των Αγγελικών Ταγμάτων.
Η χριστιανική άποψη
Όπως αναφέρεται στον Συναξαριστή της Εκκλησίας αλλά και στον προφήτη Ησαϊα, το αίτιο της Πτώσης των Αγγέλων ήταν η περηφάνεια. Συγκεκριμένα ο Εωσφόρος, ένα από τα Χερουβείμ ή τα Σεραφείμ και, σύμφωνα με την παράδοση ο πρώτος, ισχυρότερος και ομορφότερος Άγγελος που δημιουργήθηκε, θέλησε να στήσει το Θρόνο του ίσα ή ψηλότερα από το Θρόνο του Θεού και να λατρεύεται μαζί με εκείνον. Τη στιγμή που η σκέψη εκείνη γεννήθηκε μέσα του, έπεσε από τον Ουρανό και μαζί του συμπαρασύρθηκαν πολλοί άλλοι Άγγελοι που ήθελαν να λατρεύουν εκείνον μαζί με το Θεό. Πρόκειται για το περίφημο όραμα του προφήτη Ησαϊα, ο οποίος είδε τον Εωσφόρο, το Άστρο της Αυγής, να πέφτει και να ταπεινώνεται.
Αναταραχή προκλήθηκε στους Αγγέλους καθώς έβλεπαν ο ένας τον άλλο να πέφτει και ήταν ο Αρχάγγελος Μιχαήλ που πρώτος συνειδητοποίησε τι είχε συμβεί. Στάθηκε στο μέσο των Αγγέλων και φώναξε "Στώμεν καλώς, στώμεν μετά φόβου", δηλώνοντας την πίστη του στο Θεό αποκλειστικά και προτρέποντας τους υπόλοιπους Αγγέλους να κάνουν το ίδιο. Όσοι το έκαναν σώθηκαν, οι υπόλοιποι εξέπεσαν και Ο Μιχαήλ από τότε θεωρείται ο υψηλότερος και ισχυρότερος Άγγελος, Αρχιστράτηγος των επουρανίων ασωμάτων δυνάμεων.
Η άποψη του Ενώχ.
Ο Ενώχ θεωρείται ως ο έβδομος μετά τον Αδάμ Πατριάρχης, που έζησε στα χρόνια πριν το μεγάλο κατακλυσμό και σύμφωνα με την παράδοση έχει αναληφθεί στους ουρανούς χωρίς να πεθάνει. Σε αυτόν αποδίδεται η συγγραφή ενός βιβλίου αποκαλυπτικού, το οποίο όμως μας παραθέτει μια διαφορετική άποψη σχετικά με την πραγματική αιτία της Πτώσης των Αγγέλων, καθώς μας λέει ότι ήταν η λαγνεία, ερχόμενος σε συμφωνία με χωρία της Γένεσης. Ας δούμε το σχετικό απόσπασμα από το εξωκανονικό αλλά όχι αιρετικό βιβλίο που αποδίδεται σε εκείνον.
« Και εγένετο όταν επληνθύνθησαν οι υιοί των ανθρώπων εν εκείναις ταις ημέραις εγεννήθησαν αυτοίς θυγατέραι ωραίαι και καλαί. Και εθεάσαντο αυτάς οι άγγελοι, υιοί ουρανού και είπον προς αλλήλους. Δεύτε εκλεξώμεθα εαυτοίς γυναίκας από των ανθρώπων και γεννήσωμεν εαυτοίς τέκνα. Και είπεν ο Σεμειαζάς προς αυτούς, ος ην άρχων αυτών. Φοβούμαι μη ου θελήσετε ποιήσαι το πράγμα τούτον και έσομαι εγώ μόνος οφειλέτης αμαρτίας μεγάλης. Απεκρίθησαν ουν αυτώ πάντες. Ομόσωμεν όρκω πάντες και αναθεματίσωμεν πάντες αλλήλους μη αποστρέψαι την γώμην ταύτην, μέχρις ουν αν τελέσωμεν αυτήν και ποιήσωμεν το πράγμα τούτον. Τότε ώμοσαν πάντες ομού και ανεθεμάτισαν αλλήλους εν αυτώ...»
« Και έλαβον εαυτοίς γυναίκας, έκαστος αυτών εξελέξαντο εαυτοίς γυναίκας και ήρξαντο εισπορεύεσθαι προς αυτάς και μιάνεσθαι εν αυταίς και εδίδαξαν αυτάς φαρμακείας και παοιδάς και ριζοτομίας και τας βοτάνας εδήλωσαν αυτάς. Αι δε εν γαστρί λαβούσιν ετέκοσαν γίγαντας μεγάλους εκ πηχών τρισχιλίων οίτινες κατήσθοσαν τους κόπους των ανθρώπων. Ως δε ουκ εδυνήθησαν αυτοίς οι άνθρωποι επιχορηγείν, οι γίγαντες ετόλμησαν επ’ αυτούς και κατησθίοσαν τους ανθρώπους και ήρξαντο αμαρτάνειν εν τοις πετεινοίς και τοις θηρίοις και ερπετείς και τοις ιχθύσιν και αλλήλων τας σάρκας κατεσθίειν και το αίμα έπινον. Τότε η γη ενέτυχεν κατά των ανόμων...»Η αιτία της πτώσης κατά τον Ενώχ λοιπόν, ήταν η λαγνεία που ξύπνησαν μέσα στους Αγγέλους οι θυγατέρες των ανθρώπων. Το αποτέλεσμα της αμαρτίας τους ήταν τρομερό για όλους. Όταν οι τέσσερις ισχυροί Άγγελοι διαβίβασαν στο Θεό τι είχε συμβεί, εκείνος πρόσταξε να ριχτούν οι εκπεσόντες στα Τάρταρα και να μείνουν εκεί δεμένοι αιώνια, οι Γίγαντες να σκοτωθούν με εμφύλιο πόλεμο και οι άνθρωποι με τον Κατακλυσμό. Τα πνεύματα των Γιγάντων όμως όρισε να μείνουν στη Γη και να γίνουν κακοποιά και να βασανίζουν τους ανθρώπους.
Το βιβλίο του Ενώχ, κατά τη γνώμη μου, δίνει εξαιρετικά ενδιαφέρουσες πληροφορίες που σχετίζονται με πολλά άλλα θέματα, τα οποία θα έχουμε την ευκαιρία να αναλύσουμε στο μέλλον.
Ανυπακοή
Διάφορες άλλες πηγές όπως παραδόσεις του μουσουλμανισμού, των Σούφι και αρχαίων πατέρων της Εκκλησίας αναφέρουν ότι η πτώση των Αγγέλων συνέβη εξαιτίας της ανυπακοής του Εωσφόρου να προσκυνήσει τον Αδάμ ή τον Λόγο - Υιό του Θεού. Κάποιοι από αυτούς, όμως, δικαιολογούν τον Εωσφόρο λέγοντας ότι όταν τον δημιούργησε ο Θεός, του είχε δώσει την εντολή να μην προσκυνήσει κανέναν εκτός από τον ίδιο, οπότε ο Άγγελος δεν έκανε τίποτε άλλο από το να τιμήσει τον όρκο που έδωσε. Έτσι ο Iblis, Εωσφόρος των Μουσουλμάνων, παρουσιάζεται στο Κοράνιο να απαντάει στο Θεό "από πότε εγώ, ο γιός της φωτιάς, πρέπει να προσκυνήσω το γιό της λάσπης; (εννοώντας τον Αδάμ). Και ενώ συνέβη η Πτώση και ο Iblis έγινε ο αρχηγός των Τζίνι, ο Θεός τον συγχώρησε.
Η θεωρία της αποκατάστασης
Εκφράστηκε από τον Ωριγένη, έναν από τους αρχαίους πατέρες της Εκκλησίας αλλά ποτέ δεν υιοθετήθηκε επίσημα από αυτή. Σύμφωνα με τη θεωρία που διατύπωσε ο Ωριγένης, το αίτιο της πτώσης των Αγγέλων αλλά και των ανθρώπων ήταν η ελεύθερη βούληση με την οποία τους προίκισε ο Θεός. Το αποτέλεσμα ήταν ορισμένοι από αυτούς να κινηθούν μακριά του και να γίνουν Δαίμονες με τη δική τους θέληση αλλά πίστευε ότι, εάν ασκήσουν τα έργα της αρετής, το αποτέλεσμα θα είναι, διαμέσου της Θείας Χάρης και του Θείου Ελέους, να ξαναγίνουν Άγγελοι.
Είπαμε ότι η επίσημη Εκκλησία δεν αποδέχτηκε τη θεωρία αυτή, ωστόσο γνωρίζω ότι Άγιοι και Πατέρες της προσεύχονταν για τη μεταμέλεια και συγχώρεση του Εωσφόρου. Πάντως, οι περισσότεροι αναγνωρίζουν ότι ο αρχηγός των Εκπεσόντων έχει τόσο πια πλανηθεί που, αν και η συγχώρεση του Θεού είναι βέβαιη σε περίπτωση μεταμέλειας, αυτή η τελευταία δεν θα υπάρξει...
(συνεχίζεται...)